گذری بر زندگی پدر مقام معظم رهبری

سید جواد فرزند سید حسین و پدر مقام معظم رهبری – که با شهرت خامنه ای شناخته می شود – در نجف اشرف در خانواده ای روحانی، در سال 1273 شمسی متولد شد. نسب ایشان به حضرت سلطان سید محمد که از سادات حسینی است و با چهار واسطه فرزند امام سجاد می شود می رسد.[1]

در سه سالگی همراه پدر به تبریز می آیند و در محله «خیابان» سکنی بر می گزینند. وی در نوجوانی شاهد ماجراهای مشروطیت بود، مخصوصا اینکه شوهر خواهرش «شیخ محمد خیابانی» رهبری بخش بزرگی از جریان مشروطه خواهی را در شمال غرب ایران رهبری می کرد و بطور بدیهی تمام خانواده را درگیر این جریانات ساخته بود.

آقا سید جواد خامنه ای در جوانی سفری به عتبات و سفر دیگری به مشهد کرد و در همین سفر آخر، جذب معنویت و صفای علمای مشهد و هم جواری با امام همام حضرت علی بن موسی الرضا (ع) شدند و تصمیم به اقامت در مشهد گرفتند.

وی ابتدا نه ماه و سپس نه سال در مشهد ساکن شد و از حضور علمای بزرگی چون «آیت الله آقازاده خراسانی» و «آیت الله حاج آقا حسین قمی» استفاده کردند.

پدر گرامی مقام معظم رهبری در سال 1345 قمری برای ادامه تحصیل به نجف اشرف می روند و تا سال 1350 در نجف از درس علمای عظام، «آیت الله العظمی میرزای نایینی» و «آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی» بهره وافر می برند. پس از این آقا سید جواد به مشهد باز می گردند و تا انتهای عمر پر برکت خود به وظایف دینی و علمی اشتغال می یابند.

ایشان در عین بر خورداری از مقامات عالی علمی، وجهه ای مردمی و محبوب داشتند و تا آخر عمر در خانه ای محقر و البته با صفا زندگی کردند. او همواره با رژیم های سلطه ستم شاهی مخالف بود و هرگز حاضر نشد تا قدمی در موافقت و تأیید آنها بر دارد.

مقام معظم رهبری پدرشان را اینگونه توصیف می فرمایند: پدرم روحانی معروفی بود، امّا خیلی پارسا و گوشه گیر. منزل پدری من که در آن متولد شده ام، تا چهار ـ پنج سالگی من، یک خانه 60 ـ 70 متری در محّله فقیر نشین مشهد بود که فقط یک اتاق داشت و یک زیر زمین تاریک و خفه. هنگامی که برای پدرم میهمان می آمد و معمولاً پدر بنا بر این که روحانی و محل مراجعه مردم بود، میهمان داشت همه ما باید به زیر زمین می‌رفتیم تا مهمان برود. بعد عدّه ای که به پدر ارادتی داشتند، زمین کوچکی را کنار این منزل خریده به آن اضافه کردند و ما دارای سه اتاق شدیم.

پدرم با هر کاری که رضاخان پهلوی کرده بود، مخالف بود ـ از جمله؛ اتحاد و شکل از لحاظ لباس ـ و دوست نمی داشت همان لباسی را که رضاخان به زور می گوید، بپوشد.

رهبر معظم انقلاب در پاسخ به این سوال که شما چه مسیری را طی کردید در زندگی خودتان؟

‌می فرمایند: توفیقاتی که در این زندگی نصیبم شده همه را نتیجه یک چیز می دانم؛ در سال 44 - 45 پدرم مرحوم سید جواد خامنه‌ای مریض شدند؛ ایشان را برای معالجه به تهران آوردیم و مدتی در آنجا بستری بودند. بعد که ایشان می خواستند مرخص شوند دکتر گفت یکی از شما سه برادر باید مراقب ایشان باشید و ایشان را از من تحویل بگیرید.

برادرم سید محمد نگاهی به من و سید هادی برادر کوچکم انداخت و گفت که من اشتغالات کاریم زیاد است ولی شما وقت آزاد تری دارید از طرفی سید هادی گفت من هم تازه شروع به تحصیل کرده ام و بنا بر این من متقبل نگهداری از ایشان شدم. من فکر می کنم تمام لطف هایی که خداوند شامل حال من کرده، ثمره همین کار من بوده است.

آقا سید جواد، پس از چند ماه نقاهت و ضعف در پانزدهم تیرماه 1365 و در سن 92 سالگی به لقاءالله پیوست و پیکرش در دارالفیض حرم مطهر حضرت رضا (ع) دفن گردید.

امام خمینی در پیام تسلیت خود، علم و تقوای آقا سید جواد خامنه ای را مورد تأکید قرار داده اند و بیان فرمودند:

جناب حجت الاسلام آقای حاج سید علی خامنه ای رییس جمهور محترم دامت افاضاته

رحلت والد معظم جنابعالی که عمری با علم و تعهد و تقوا به سر بردند، موجب تأسف گردید. این مصیبت را به جنابعالی و اخوان محترم و خاندان جلیل، تسلی گفته، سلامت و موفقیت آن جناب را از خدای تعالی مسئلت دارم.

والسلام علیکم و رحمة الله

۲۸ شوال المکرم ۱۴۰۶

روح الله الموسوی الخمینی

پی نوشت: