انسان ، دارای دو شان ثابت و متغیر است ؛ شان ثابت آدمی ، به فطرت توحیدی و روح او بازمی گردد که مجرد از ماده و برتر از مرز ماضی و مستقبل است و لذا با گذشت زمان و تغییر مکان ، تغییر و تبدیل پذیر نیست : «
قوانینی که به مقتضای روح آدمی و شؤون ثابت او وضع می شود ، همان قوانین تشریعی است که در هیچ حالت ، توسط هیچ کس ، قابل تغییر و تبدیل نیست و در مقام ثبات و دوام این احکام است که فرموده اند : « حلال محمد حلال ابدا الی یوم القیامة وحرامه حرام ابدا الی یوم القیامة »
حاکم اسلامی جهت اجرای احکام الهی ، بنا به مقتضیات اجتماعی ، اوامر و نواهی گوناگون و متغیری را صادر می کند ؛ اشخاصی را برای مسؤولیت های اجتماعی نصب می کند و زیر پوشش قوانین اسلامی ، مقررات اسلامی را تنظیم می نماید و این چنین نیست که گسسته از قوانین ثابت و « احکام اولی » ، مقررات را به دلخواه خود وضع کند و در اینجاست که ولی فقیه ، از نظر کارشناسان و متخصصان هر رشته ای استفاده می کند تا با اطلاع کافی از مقتضیات اجتماعی ، بهترین مقررات وضع گردد و احکام ثابت تشریعی ، به بهترین وجه ممکن در جامعه به اجرا درآید .