دومین مردی که پس از علی بن ابیطالب علیه السلام به رسول خدا صلی الله علیه و آله ایمان آورد و با آن حضرت نماز خواند زید بن حارثه بود.
و زید بن حارثه مردی از قبیله کلب است که حکیم بن حزام-برادر زاده خدیجه در سفری که از شام برمی گشت او را در زمره چند تن دیگر بصورت بردگی خریده بود و بمکه آورد-و زید در آن هنگام کودکی بودنابالغ-پس خدیجه بدیدن حکیم بن حزام آمد-و این دروقتی بود که بهمسری رسول خدا صلی الله علیه و آله در آمده بود-حکیم بدو گفت: عمه جان هر یک از این پسرها راکه می خواهی برای خود برگیر، خدیجه زید را انتخاب کرده از او گرفت، رسول خدا صلی الله علیه و آله که زید رادید از خدیجه خواست تا او را بدان حضرت ببخشد، خدیجه نیز پذیرفته او را بآن حضرت بخشید پیغمبر اکرم نیزآزادش کرده پسر خود خواند، و این جریان قبل از بعثت بود.
حارثه پدر زید در فقدان فرزند خویش بسیار
می گریست و بیتابی می کرد و اشعاری نیز در این باره گفت تا اینکه مطلع شد که او در مکه و در خدمت آن حضرت است پس بنزد رسول خدا صلی الله علیه و آله آمد (تا او را بنزد خویش بازگرداند) .
پیغمبر صلی الله علیه و آله بزید فرمود: اگر می خواهی پیش ما بمان و اگر مایلی بنزد پدرت برو؟ زید گفت: نزدشما می مانم، پس هم چنان در خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله بود تا هنگامیکه آن حضرت مبعوث برسالت شد، زید بدان جناب ایمان آورده و چنانکه گفتیم دومین مردی بود که اسلام اختیار کرد و با آن حضرت نماز خواند.
و هم چنان او را زید بن محمد می گفتند تا چون آیه کریمه نازل شد:
جستجو در قاموس نور