کتاب  /  شرح حال  /  معجزات درمانی عسل و انگبین‌ها بر اساس طب النبی صلی الله علیه و آله و سلم و طب الائمه علیهم السلام

فصل 3 جايگاه عسل در قرآن و احاديث اسلامى

تعداد بازدید : 5469     تاریخ درج : 1397/12/21    

74

76 جايگاه عسل در قرآن و احاديث

پيامبران الهى آن‌چنان به عسل علاقه نشان مى‌دادند كه آن را به عنوان يكى از ارزاق طيبه‌ى الهى مورد استفاده قرار مى‌دادند و هنوز هم بعضى عسل را نوشابۀ انبيا عليهم السلام مى‌نامند. توجه نبى گرامى اسلام و ائمه‌ى معصومين عليهم السلام به عسل در اخبار و روايات گوناگونى ذكر شده است.

خداوند متعال باران را مبارك، عسل را شفابخش و روزى حلال را گوارا معرفى فرموده كه هرگاه مخلوطى از اين سه فراهم شود بركت و شفا خواهد بود. اما در مورد مبارك بودن آب باران بايد گفت كه باران پس از چند دقيقه بارش بهترين آب خواهد بود زيرا قطرات اوليه‌ى گرد و غبار موجود فضا را با خود پايين مى‌آورد اما بر اثر بارش باران هم هوا تميز مى‌شود و هم آب باران تميز خواهد شد. آب باران داراى مقادير متفاوتى ويتامين B12 مى‌باشد اما همين مقادير مختلف نيز از نظر قرآن تقسيم‌بندى‌هاى متفاوتى دارد به اين معنى كه باران‌ها از لحاظ شدت بارش و خاصيت‌بخشى به انواع مختلفى تبديل مى‌شود. به عنوان مثال آب نيسان (بارانى كه در ماه‌هاى فروردين و ارديبهشت مى‌بارد) داراى خواص منحصر به فردى مى‌باشد و به همين مناسبت هم در قرآن بر مصرف چنين عسلى تأكيد بيشترى شده است.

پيامبر اعظم صلى الله عليه و آله و سلم مى‌فرمايد:

«الِطيبُ يَسَّر و العَسَلُ يَسَّر و والنَّظَرُ الَىِ الَخْضَرةِ يَسَّر و الرُّكُوبُ يَسَّرْ»] مستدرك‌الوسايل، ج 16، ص 367]

«بوى خوش، عسل، نگاه كردن به سبزه و سواركارى موجب نشاط و طراوت مى‌گردد».

77همچنين نبى گرامى اسلام صلى الله عليه و آله و سلم مى‌فرمايد:

«هر كس با توجه به آن‌چه در قرآن درباره‌ى شفادهندگى عسل ذكر شده، در هر ماه يك نوبت عسل تناول نمايد از هفتاد و هفت بيمارى معاف است».

امام صادق عليه السلام فرمودند: پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم عسل را خيلى دوست مى‌داشتند و فرمود: بر شما باد به دو شفاء، عسل و قرآن1.

همچنين ايشان مى‌فرمايد: مردم به چيزى همانند عسل، درمان و دارويى ديگر نخواهند يافت2.

پيغمبراكرم صلى الله عليه و آله و سلم مى‌فرمايد:

اگر در چيزى شفاء باشد در تيغ حجامت و شربت عسل است3.

اميرمؤمنان على عليه السلام نيز مى‌فرمايد:

عسل درمان و شفاى هر بيمارى است، در خود آن هيچ بيمارى وجود ندارد، بلغم را كم مى‌كند و قلب را جلا مى‌دهد4.

امام رضا عليه السلام فرمودند:

از جدّم رسول‌اللّٰه صلى الله عليه و آله و سلم نقل است كه خداوند بركت را در عسل قرار داده و در آن شفاى بيمارى‌هاست و هفتاد پيغمبر صلوات‌الله عليهم اجمعين از آن بركت گرفتند5.

امام هادى عليه السلام فرموده‌اند:

عسل را با سياه‌دانه بياميزيد و بگذاريد كسى كه تب دارد از اين مخلوط لذيذ سه ليسۀ انگشت به دهان گذارد، رنج تب از جانش فرو خواهد ريخت6.

همچنين حضرت فرمودند: عسل براى بيماران شفاى عاجل و قاطع است7.

از حضرت على عليه السلام نقل شده است كه پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: 5 چيز فراموشى را برطرف مى‌كند و به حافظه مى‌افزايد، و بلغم را از بين مى‌برد: مسواك زدن، روزه گرفتن، قرائت قرآن،] و خوردن] عسل و كُندر8.


1) مكارم‌الاخلاق ج 1، ص 357 و بحارالانوار ج 66، ص 290.
2) - كافى، ج 6، ص 332.
3) - عيون اخبارالرضا، ج 2، ص 35.
4) - مكارم‌الاخلاق ج 1، ص 359 و بحارالانوار، ج 66، ص 294.
5) - مكارم‌الاخلاق ج 1، ص 359 و بحارالانوار، ج 66، ص 294.
6) - بحارالانوار ج 62، ص 100.
7) - همان منبع.
8) - فردوس، ج 2، ص 197 و بحارالانوار، ج 66، ص 290.

78عسل قبل از آن كه يك غذاى كامل باشد يك اكسير پرارزش است. زنبورهاى عسل، داراى تمدن قديمى هستند و همان طور كه قوانين جامعى براى اجتماع خود دارند اطلاعات كافى در غذا خوردن نيز داشته، گل‌هاى مفيد را از غير مفيد تشخيص مى‌دهند. در گل تمام عوامل حيات موجود است و زنبورهاى عسل عصاره‌ى ذى‌قيمت اين گل‌هاى زيبا و مفيد را مى‌كشند.

امام‌صادق عليه السلام در توحيد مفضّل به شاگرد خود در خصوص زنبور عسل مى‌فرمايد:

«به زنبور عسل و اجتماع منظم او در صنعت عسل‌سازى و تهيه‌ى خانه‌هاى شش‌ضلعى انديشه كن و آن چه را در جمع زنبوران از ظرافت و زيركى‌ها مى‌بينى، مسلماً اگر مورد دقت و تفكر قرار دهى در رديف كار انسان‌ها خواهى يافت. ولى چون به خود زنبوران به دقت نگاه كنى آن‌ها را حتى نسبت به خويشتن جاهل و نادان خواهى يافت و اين دليل واضح و آشكارى است بر صحت و حكمت اين صنعت كه از آن زنبور عسل نيست بلكه از آن كسى است كه آن را با اين ويژگى آفريده و در اين صنعت مصلحتى براى انسان قرار داده است.»

گزينش بهترين دانش‌ها با فراگيرى از زنبورعسل

الگوى‌بردارى در دانش‌پژوهى از زنبور عسل

اميرالمؤمنين امام على عليه السلام مى‌فرمايد:

خذوا من كل علم أحسنه فإن النحل يأكل من كل زهر أزينه فيتولد منه جوهران نفيسان: أحد هما فيه شفاء للناس، و الآخر يستضاء به.

: از هر دانشى بهترين آن را فراگيريد، چرا كه زنبور عسل (نحل) از هر شكوفه‌اى زيبا ترينش را مى‌خورد، و دو نفيس از آن پديد آيد، يكى در آن شفا و بهبودى است براى مردم (عسل) و ديگرى كه به وسيلۀ آن روشنى جويند (يعنى موم)1

چه زيباست سخن امير كلام و يعسوب‌الدين و نبأَ عظيم و قسيم‌الجنّه و الجحيم حضرت مولى‌الموحدين كه دانش همۀ دانشوران اولين و آخرين در مقابل اقيانوس عظيم معرفت و دانش او چونان قطره‌اى بيش نيست، تشبيه زيبابى از گزينش


1) - غُررالحكم و دُررالكلم آمدى، ج 2، ص 175؛ باب‌العلم، حديث 143/6959. شرح و ترجمۀ فارسى به قلم سيد هاشم رسولى محلاتى، چاپ سوم، 1379، چاپ و نشر دفتر نشر فرهنگ اسلامى.

79بهترين و سودمندترين معارف و دانش‌ها فرموده و با تمثيل از شگفت‌ترين موجود مفيد، پرارزش و گرانقدر آفرينش، دانشوران را به فراگيرى از سمبل سودمندى فرا مى‌خواند. حضرت با يادآورى اين نكته كه زنبور عسل براساس آموزه‌هاى ربّانى بر هر زهر و خرزهره‌اى نمى‌نشيند و با مدد از الهام و قدرت تشخيص و بويايى خود، بهترين شكوفه‌ها و گل‌ها و گياهان را برگزيده و از آنها بهره مى‌جويد و حاصل بهرۀ آسمانى خويش را سخاوتمندانه در اختيار انسان قرار مى‌دهد و در اين بهره‌جويى و گزينش‌هاى گرانبها، درس‌آموز دانش‌پژوهان و نيك‌انديشانى مى‌شود كه سويداى قلبشان در خدمت‌رسانى به ابناى بشرى، تپشى جاودانه دارد و با مثبت‌انديشى و انرژى‌هاى مثبت، روشنگر راه انسان مى‌گردند.

چرا كه اگر دانش و معارف سودمند، محور فرآيند محصول تلاش انسان‌هاى دانشور شود، درمان و شفاى دردها و بيمارى‌هاى روحى و جسمى شده، بساط تبه‌كارى و جنايت و فساد برچيده مى‌گردد و جلوه‌هاى كمال و سعادت در افق سرنوشت بشريت رخ مى‌نمايد. و انسان، شاهد رفاه و آرامش و صلح و امنيت را به آغوش مى‌كشد.

مفهوم لغوى و شناسنامۀ عسل

×
کلمات کلیدی
کتاب  | 
لینک کوتاه :