بیتردید، حرمین شریفین، شریفترین و گرامیترین سرزمینهایند... در اینکه کدامیک بر دیگری برتری دارند، سخنان متفاوت گفتهاند امّا نقل اجماع شده است که آن مقدار از خاک مدینه که جسم مطهررسول خدا ـ ص ـ را دربرگرفته، ازهمه جای دنیاـ حتی ازکعبه مشرفه، اشرف و افضل است و نیز کعبه مشرفه از تمامی زمینها; چه مکه و چه مدینه و چه سایر اماکن دنیا، اشرف و افضل است.
در سطور ذیل با استفاده از کتاب مکانة الحرمین الشریفین موارد مشترک شرف و فضیلت حرم شریف مکی و حرم شریف مدنی برشمرده شده است.
در این نگارش، ابتدا، به اختصار فضائل مشترک را برمیشماریم و آنگاه به ارائه مدارک میپردازیم:
1 ـ نخستین شرافت مشترک آن است که هم نخستین و هم آخرین مسجد که بدست یک پیامبر بنا شد، در مکه و مدینه است. کعبه نخستین مسجدی است که بدست یک پیامبر; یعنی حضرت آدم ـ ع ـ ساخته شد و مسجدالنبی ـ ص ـ آخرین مسجدی است که به دست یک پیامبر یعنی حضرت محمد ـ ص ـ بنا گردید. و بدینسان آغاز مسجدسازی بدست یک پیامبر در مکه است و انجام آن بدست یک پیامبر در مدینه.
2 ـ مکّه برونگاه راستی و مدینه درونگاه راستی است. پیامبر ـ ص ـ با صدق از مکه بدر آمد و به مدینه اندر آمد .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ فصلی از کتاب در دستِ نگارش: ( مکه ـ مدینه : دو سرزمین برتر).
صفحه 17
3 ـ مکه زادگاه و نشأتگاه پیامبر ـ ص ـ است و مدینه، هجرتگاه، رحلتگاه و آرامگاه او.
4 ـ مکّه و مدینه هر دو حرم امن خدایند.
5 ـ هم مکه و هم مدینه به دستور خدا، حرم امن شدهاند.
6 ـ حَرَم شدن مکه و مدینه ، هر دو، به وسیله پیامبر خدا بوده است: مکه به وسیله حضرت ابراهیم ـ ع ـ و مدینه به وسیله حضرت محمد ـ ص ـ .
7 ـ مکان کعبه برای ابراهیم ـ ع ـ برگزیده شد و مکان مسجدالنبی ـ ص ـ برای پیامبر خاتم ـ ص ـ .
8 ـ ابراهیم ـ ع ـ برای کعبه بسیار دعا کرد و حضرت رسول ـ ص ـ برای مسجد مدینه.
9 ـ حجّ به سوی مکه قرار داده شد و هجرت به سوی مدینه.
10 ـ بار سفر به سوی مکّه و مدینه بستن به ترتیب واجب و سنت است.
11 ـ ثواب نماز در مسجدالحرام و مسجدالنبی ـ ص ـ (یا مکه و مدینه؟) از همه جا بیشتر و چندین برابر ـ صد یا هزار برابر جاهای دیگر است.
12 ـ پیامبر ـ ص ـ مکه و مدینه را از همه جای دنیا بیشتر دوست میداشت.
13 ـ ایمان در هر عصری، به مکه و مدینه درمیپیچد و این دو شهر را احاطه میکند.
14 ـ خدا این دو شهر را محلّ قیام و برپا ایستی برای ذکر و عبادت قرار داده است.
15 ـ مقامابراهیم ـ ع در مسجدالحرام و منبر پیامبر در مسجدالنبی ـ ص ـ دو موجود بهشتیاند .
16 ـ هر کس وارد مکه یا مدینه میشود، سنت است که از مسجدالحرام و مسجدالنبی ـ ص ـ بیاغازد.
17 ـ در هر دو شهر سنت است که دخول و خروج از دو راه متفاوت باشد. این سنت را رسول خدا ـ ص ـ پایه گذاشته است ـ چون خود چنین میکرد ـ .
18 ـ سنت است کسی که شبانه میخواهد وارد مکه یا مدینه شود، در حومه شهر اُتراق کند و روز وارد شود این سُنّت نیز از رسول خدا ـ ص ـ است که شب وارد این دو شهر نمیشد.
19 ـ پیامبر ـ ص ـ بر مردم مکّه منت نهاد و آنان را آزاد ساخت و نیز از مسلمانان مدینه خواست که گناهکاران انصار را عفو کنند.
20 ـ به موجب آیات قرآن و حوادث زمان پیامبر ـ ص ـ اهل مکه از تجاوز به شهر مدینه و نیز مسلمانان مدینه از تجاوز به مکه بازداشته شدند.
صفحه 18
21 ـ مکه به وسیله مردم مدینه فتح شد.
22 ـ طواف به دور خانه کعبه و نیز زیارت مسجد پیامبر ـ ص ـ است.
23 ـ مسح دُو رکن ـ رُکن یمانی و حجرالاسود ـ در مسجدالحرام و نیز نماز نزد اسطوانههای مسجدالنبی ـ ص ـ موجب ریزش گناهان است.
24 ـ تکرار پیدرپی عُمره در مکه مستحب است و نیز نماز در مسجد قُبا در مدینه معادل عمره شمرده شده است.
25 ـ نماز در حجرِ اسماعیل در مکه ونیز در روضه پیامبر ـ ص ـ در مدینه ثواب بیشمار دارد.
26 ـ کار نیک و عمل صالح هم در مکه و هم در مدینه ثواب مضاعف دارد.
27 ـ نوشیدن آب زمزم در مکه و نیز نوشیدن از آب چاهی در مدینه که بئر بضاعه نام دارد سُنّت است.
28 ـ به موجب پارهای از روایات، آب زمزم و خاک و خرمای مدینه شفاست.
29 ـ همانگونه که آب زمزم در مکه با پای جبریل جوشید، در مدینه آب از انگشتان پیامبر ـ ص ـ جوشید.
30 ـ همانگونه که آب زمزم را به این سو و آن سو میبردند و میبرند، آب چاههای مدینه را نیز چنین میکردند و این بنابر منقول، سنت پیامبر ـ ص ـ بوده است.
31 ـ همانگونه که حجرالاسود را در مکه باید بزرگ داشت، منبر شریف پیامبر ـ ص را در مـدینه، نـیز بـاید بزرگ داشت و طبق روایت، نباید صدا را در نزد منبر رسول ـ ص ـ بلند کرد.
32 ـ اهل مکه اهل اللّه و اهل مدینه جیران رسولاللّه نامیده شدهاند.
33 ـ فضائل مسجد خیف در مکه (منی) و مسجد قبا در مدینه با هم برابری میکنند. در روایت است که در مسجد خیف قبر 70 پیامبر و نماز در مسجد قبا معادل عمره است افزون بر مساجد دیگر مدینه: که همه دارای فضیلتند مانند مسجد القبلتین ، مسجد الغمامه (المصلی)، مسجد الفتح ، مسجد الاجابة ، و جز اینها.
34 ـ در مکه وادی سُرَر و در مدینه وادی عقیق وجود دارد که برای هر دو مکان فضائل بسیار نقل شده است.
35 ـ مطابق روایات وارده هر مؤمنی که در مکه یا مدینه بمیرد، در قیامت در شمار آمنان یعنی کسانیکه دارای امان و امنیت هستند، محشور میشود.
36 ـ زیارت قبـرستـان مُعـلّی در مـکّه و قبـرستان بقیع در مدینه، مورد تأکید فراوان پیامبر
صفحه 19
ـ ص ـ قرار گرفته است و روایات در این باره فراوان رسیده است.
37 ـ طبق روایت، اهل مکه واهل مدینه، نخستینکسانی هستندکه با پیامبر ـ ص ـ محشور میشوند.
38 ـ نخستین کسانیکه پیامبر ـ ص ـ برای آنان شفاعت میکند، اهل مکه و مدینهاند.
39 ـ در مکه سنگ و درخت و کوه بر پیامبر ـ ص ـ سلام میکردند و در مدینه اسطوانه حَنّانه از فراق پیامبر ـ ص ـ ناله میکرد.
40 ـ در مکه حِراء و ثبیر و در مدینه کوه اُحُد زیر پای رسول خدا ـ ص ـ برخود میلرزید.
41 ـ پیامبر ـ ص ـ مدّت رسالت خود را طی دو دوران، در مکه و مدینه گذراند.
42 ـ هجرت پیامبر ـ ص ـ از مکه به مدینه آغاز تاریخ مسلمانان شد.(1)
43 ـ سرودن شعر در مکه و مدینه و نیز در مسجدالحرام و مسجدالنبی ـ ص ـ رُخصت است.
44 ـ هرگونه گناه مخصوصاً احتکار خوراکیهای مردم در مکه و مدینه کیفر دو چندان دارد.
45 ـ با آنکه مکه و مدینه حرم امن الهیاند، ولی مُجرمان و بزهکاران نه در مکه و نه در مدینه از کیفر و اقامه حدّ، مصون نخواهند ماند.
46 ـ کسی که مردم مکه یا مردم مدینه را بترساند، کیفر ویژه و افزون خواهد یافت.
47 ـ هر کس با الحاد و ستم وارد مکه یا مدینه شود، به موجب آیه قرآن در مورد مکّه و روایات وارده در مورد مدینه، کیفر سخت خواهد یافت.
48 ـ کسی که در مکه یا مدینه به بدعت یا الحاد گراید، کیفر مضاعف خواهد یافت.
49 ـ مکه و مدینه: آخرین شهرهایی هستند که در پایان جهان ویران شوند و در روایات است مردم مکّه و مدینه تا پایان جهان، مؤمن خواهند ماند.
50 ـ هیچگاه کفار بر این دو شهر مسلط نخواهند شد.
51 ـ لشکریانی که بخواهند با این دو شهر بجنگند به زمین فرو خواهد رفت.
پینوشتها:
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ افزوده نگارنده است.