سید مصطفی صفایی خوانساری

در ماه ربیع المولود سال ۱۳۲۱ه. ق ( ۱۲۸۱ه. ش) در خاندان بزرگ در شهرستان خوانسار، پسری چشم به جهان گشود که او را سید مصطفی نامیدند. در نوجوانی روانه مدرسه علمیه «مریم بیگم» خوانسار شد. مقدمات را در محضر دایی بزرگوارش، مرحوم حجة الاسلام و المسلمین حاج سید علی رضوی خوانساری آموخت. سپس سطوح عالی را در محضر والد بزرگوارش، آیت الله حاج سید احمد صفایی خوانساری و شخصیت های علمی آن زمان خوانسار همچون آیات: آخوند محمد بیدهندی، مرحوم سید علی کبر بیدهندی و مرحوم آقا میرزا محمود ابن الرّضا خوانساری فرا گرفت و دروس سطوح را به پایان رساند.

در شعبان المعظم ۱۳۴۰ه. ق مرحوم آیت الله العظمی حائری از شهر اراک به قم مهاجرت کرد،آیت الله سید مصطفی صفایی خوانساری نیز در همین سال برای کسب فیض از محضر آیت الله حائری، به قم هجرت کرد و چندین دوره در حوزه درس اصول و فقه ایشان شرکت جست مرحوم آیت الله خوانساری مورد وثوق آیت الله حائری بود، به طوری که وقتی اهالی محلّه چهل اختران قم از مرحوم آیت الله حائری تقاضا کردند یکی از علمای مورد اطمینان خویش را جهت اقامه نماز جماعت به آن محل بفرستد، این مأموریت را به مرحوم آیت الله صفایی خوانساری محوّل کرد و ایشان حدود شصت سال در مسجد چهل اختران اقامه جماعت می کرد.

آیت الله سید مصطفی صفایی خوانساری برای استفاده از محضر درس اساتید بزرگ نجف اشرف، به حوزه علمیّه نجف مسافرت کرد. حدود یک سال مقیم آن شهر شد و در فقه و اصول از محضر آیات عظام: سید ابوالحسن اصفهانی و میرزا حسین نائینی استفاده کرد.

یکی از بزرگان که برای آمدن آیت الله العظمی بروجردی(ره) به قم، تلاش و اصرار فراوانی داشت و نقش مؤثّری ایفا کرد، مرحوم آیت الله سید مصطفی صفایی خوانساری(ره) است. او از مریدان خاص آیت الله بروجردی(ره) بود و همواره در کنار استاد، چون ستاره زهره در کنار ماه می درخشید و تا آخر عمر استاد، در شمار اصحاب خاص و اعضای استفتای ایشان باقی ماند.

آیت ا.. بروجردی بارها در مناسبت های مختلف می فرمودند: «به حکم آقای خوانساری، در قم ماندم.»

آیت الله صفایی خوانساری(ره) در عبارتی راجع به امام خمینی (ره) می فرماید: «فقه ایشان (امام خمینی(ره)) فقه قوی بود،. .. آن شخصیت بزرگ یک صفحه را که از استاد می شنید، صد صفحه را خودش می فهمید... خدا رحمت کند حضرت امام را. من نمی خواهم بگویم که حضرت امام، معصوم بود، زیرا قائل به عصمت غیر از ائمه اطهار(ع) نیستم، ولی امام غیر از دیگران بود. او واقعاً مرد بود. یک انسان کامل بود. دوستان را هرگز فراموش نکرد؛ حتی در آخرین ماه از عمرش برای من پیغام فرستاد که: به علت گرفتاری ها شما را فراموش کردم که در ماه گذشته از احوالات شما جویا شوم، ولی دیشب به مناسبتی صبیّه ام مرا به یاد شما انداخت، این است که خواستم از شما عذرخواهی کنم.»

مرحوم آیت الله خوانساری در گسترش کتابخانه ها از جمله کتابخانه های مدرسه فیضیه و مسجد اعظم نقش ارزنده ای داشت. کتاب های ارزشمندی را که در شهرها وجود داشت، خریداری می کرد و به این کتابخانه ها می آورد.

در شامگاه روز پنجشنبه، مورّخ ۲۳ / ۷ /۱۳۷۱ شمسی روح بلند آیت الله سید مصطفی صفایی خوانساری به ملکوت اعلی پیوست.

ساعت ده صبح شنبه ۲۵ /۷ /۷۱ شمسی پیکر پاک این عالم ربّانی را از مسجد امام حسن عسکری(ع) به طرف حرم مطهّر حضرت معصومه(س) تشییع کردند. آن روز اکثر درس های حوزه علمیّه قم تعطیل شد. فضلا، علما و مراجع در تشییع شرکت کردند سپس پیکر مطهّر را در حرم مطهّر حضرت معصومه؛ طواف دادند و در مسجد بالاسر - جایی که بیش از شصت سال در آن جا صبح ها اقامه نماز جماعت کرده بود. - به خاک سپردند.