علما و مفاخر  /  علما و بزرگان دینی  /  قرن پانزدهم

علی اکبر رشاد

آیت الله علی اکبر رشاد، متولد سال 1335 شمسی در تهران است. ایشان سه دهه به طور پیوسته به تدریس سطوح عالی فقه و اصول، فلسفه و عرفان در حوزه تهران، و فلسفه دین و کلام، علوم قرآن و منطق فهم دین، در دانشگاه های تهران و مشهد اشتغال داشته و دوازده سال است که به تدریس خارج فقه و اصول در حوزه مشغول است. از ایشان افزون بر سی جلد کتاب و بیش از پنجاه عنوان مقاله علمی در زمینه های فلسفه، معرفت­ شناسی و عرفان، فلسفه دین و کلام، علوم و معارف قرآنی، فقه، اصول، فلسفۀ اصول، اندیشۀ سیاسی، شعر و ادبیات، منتشر شده است.

تعداد بازدید : 1692     تاریخ درج : 1399/10/08    

آیت الله علی اکبر رشاد، در سال ۱۳۳۵ (مصادف با ماه رمضان ۱۳۷۷ هجری قمری) در تهران متولد شد. وی تحصیلات حوزوی فقه و فلسفه اسلامی را زیر نظر استادان برجسته حوزه های علمیه تهران و قم گذرانده و به تحقیق و تدریس در زمینه فلسفه، منطق فهم دین و فقه و اصول اشتغال داشته است. وی، مؤسس و رییس “پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی” و مؤسس و سرپرست حوزهٔ علمیهٔ امام رضا(ع) بوده و در کارنامه سیاسی و مسئولیت های اجرایی وی، عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی، ریاست حوزه علمیه امام رضا(ع) تهران، عضو هیأت علمی مرکز گفت و گوی ادیان و ریاست انجمن دوستی ایران و یونان، دیده می شود.

مدارج تحصیلی

آیت الله علی اکبر رشاد، در سال ۱۳۴۰ برای فرا گیری قرآن به مکتب خانه رفت و ۱ سال بعد در مدرسه ای غیر دولتی آموزش کلاس اول را آغاز کرد. در سال ۱۳۴۷ و به تشویق پدر به فراگیری تحصیلات حوزوی پرداخت. وی دوره مقدمات تحصیلات حوزوی را طی سال های ۱۳۴۶ تا ۱۳۴۹، نزد حجت الاسلام کمالی، “محمدزادهٔ مزینانی”، “علی افخمی (افخم رضایی)”، “آیت الله مجتهد زنجانی نجفی”، “آیت الله عبد الصمد خویی” و در تهران فرا گرفت و سپس برای ادامهٔ تحصیل در تابستان سال ۱۳۴۹، به قم مهاجرت کرد و در مدرسهٔ علمیهٔ “آیت الله العظمی گلپایگانی” که نخستین مرکز آموزشی تحت برنامه و جدید حوزهٔ قم محسوب می شد پذیرفته و به تحصیل مشغول شد. وی برخی از دروس “سطح دو” حوزه نظیر “معالم الدین” و “ملاذ المجتهدین” را نزد “آیت الله باکویی”، “مختصر المعانی” را نزد “آیت الله حاج حسن آقا تهرانی”، “المنطق” و “اصول الفقه” را نزد “آیت الله مختار امینیان گیلانی”، جلد اول و دوم “شرح لمعه” را نزد حضرات آیات “طالقانی”، “اشتهاردی”، “محمودی اشتهاردی”، “صلواتی اراکی” و همچنین دروس “تفسیر و عقائد” را در محضر “آیت الله شب زنده دار شیرازی” و “ادیان و فرق” (بهائیت، مسیحیت و یهودیت) را نزد “حجت الاسلام عبد القائم شوشتری” فرا گرفت. حجت الاسلام رشاد، سطوح عالی حوزه را نزد حضرات آیات “حاج شیخ علی پناه اشتهاردی”، “محسن حرم پناهی قمی”، “مرتضی مقتدایی اصفهانی”، “مصطفی اعتمادی خواجوی تبریزی”، “سید ابوالفضل موسوی تبریزی (ریحانی)”، “مرتضی بنی فضل”، “رسول موسوی تهرانی”، “ستودهٔ اراکی”، “قافی یزدی”، “سید علی محقق داماد” و “جعفر سبحانی تبریزی” طی کرد. پس از اتمام سطوح سه گانهٔ حوزه و از سال ۱۳۵۵ و به مدت بیش از ۲۰ سال در درس “خارج فقه و اصول” حضرات آیات “وحید خراسانی”، “علی مشکینی”، “حسینعلی منتظری” در قم؛ و کلاس درس مقام معظم رهبری و “آیت الله مجتبی تهرانی” در تهران شرکت کرد و همزمان با فراگیری فقه و اصول، سطوح مختلف فلسفه را نیز نزد اساتیدی چون “آیت الله احمد بهشتی”، “شهید مرتضی مطهری” و “آیت الله محمد محمدی گیلانی” فرا گرفت.

مسئولیت ها و سوابق اجرایی

ریاست کارگروه علوم انسانی اجتماعی و معارف دینی صندوق حمایت ریاست هیأت ممیزهٔ مشترک مراکز آموزش عالی استان تهران مؤسس و رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در سال ۱۳۷۳ مؤسس و سرپرست حوزهٔ علمیهٔ امام رضا(ع) در سال ۱۳۷۸ عضو هیأت علمی مرکز گفت وگوی ادیان رئیس انجمن دوستی ایران و یونان ریاست هیأت حمایت از کرسی های نظریه پردازی ریاست شورای حوزه های علمیهٔ استان تهران در سال ۱۳۹۰ ریاست هیأت امنای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشهٔ اسلامی عضویت شورای عالی الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت در سال ۱۳۹۰ ریاست شورای حوزوی الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت

فعالیت های علمی و فرهنگی

علی اکبر رشـاد، در سال ۱۳۷۳ “پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی” را تأسیس و ریاست آن را عهده دار شد که از بزرگ ترین مراکز تحقیقاتی دینی و علمی غیردولتی ایران محسوب می شود. این پژوهشگاه دارای پنج پژوهشکده و مجموعاً بیست گروه علمی در زمینه های فلسفه، معرفت شناسی، عرفان، فلسفهٔ دین، قرآن پژوهی، کلام، منطق فهم دین؛ اخلاق، فقه و حقوق، سیاست، اقتصاد، مدیریت اسلامی، غرب شناسی، تاریخ و تمدن، فرهنگ پژوهی، انقلاب اسلامی، ادبیات و… است.

مجلات منتشر شده در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ۹ مجلهٔ علمی را منتشر می کند که عناوین آنها بدین شرح است: مجلهٔ تخصصی فلسفهٔ دین (دارای درجهٔ علمی پژوهشی) فصلنامه تخصصی “قبسات” فصلنامه تخصصی معرفت شناسی “ذهن” فصلنامه اقتصاد اسلامی (دارای درجهٔ علمی پژوهشی) فصلنامه حقوق اسلامی (دارای درجهٔ علمی پژوهشی) مجلهٔ فکری و انتقادی “کتاب نقد” (فصلنامه) فصلنامهٔ بین المللی فلسفهٔ دین در زمینهٔ فلسفه و الهیات ( به زبان انگلیسی) فصلنامهٔ بین المللی قبسات در زمینهٔ نظامات اجتماعی اسلام ( به زبان عربی) ماهنامهٔ زمانه (تاریخ و جامعه شناسی ایران معاصر) ماهنامهٔ حاشیه (در باب مسائل حوزه های علمیه برای مخاطبان حوزوی)

دانشنامه های منتشر شده تحت نظر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی چهار دانشنامه تحت نظر علی اکبر رشاد در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است: دانشنامهٔ امام علی(ع) (در سیزده جلد) دانشنامهٔ علوم قرآن (در بیست و پنج جلد) دانشنامهٔ سیره نبوی(ص) (در پانزده جلد) دانشنامهٔ فاطمی(س) (در شش جلد)

مؤسس و سرپرست حوزهٔ علمیهٔ امام رضا(ع) حوزهٔ امام رضا(ع) واقع در تهران متشکل از چهار مدرسهٔ علمیه (رضائیه، ثامنیه، محمدیه، و مؤسسهٔ آموزش عالی تخصصی) می باشد، یک مجتمع حوزوی جامع همهٔ پایه ها و سطوح آموزشی حوزوی و رشته های تخصصی (فلسفه، کلام، حقوق عمومی، حقوق خصوصی، جزا و…) است.

شرکت در کنفرانس های بین المللی و ارائه مقالات علی اکبر رشاد، جهت حضور و ارائه مقاله در کنفرانس های علمی و مجامع فرهنگی به کشورهای مختلف ازجمله آلمان، آمریکا، اتریش، اسپانیا، انگلستان، ایتالیا، بوسنی، پاکستان، ترکیه، سریلانکا، سوئیس، سوریه، عربستان، قبرس، لبنان، واتیکان، هند، یونان و… سفر کرده است.

فعالیت های آموزشی

آیت الله علی اکبر رشاد، پس از اتمام تحصیلات حوزوی و بازگشت از قم، در تهران به تحقیق و تدریس دروس فقه و اصول، فلسفه و عرفان در حوزهٔ تهران، فلسفهٔ دین و کلام، تفسیر قرآن و منطق فهم دین، در دانشگاه های تهران و مشهد و فعالیت های علمی – فرهنگی پرداخته است.

جوایز و افتخارات

علی اکبر رشاد، در سال ۱۳۶۸، از سوی جشنواره بین المللی “فارابی” به عنوان نظریه پرداز برجسته معرفی شده و به دلیل ارائه نظریه “ابتنا”، از سوی یونسکو، آیسسکو و ریاست جمهوری اسلامی ایران جوایز و تقدیرنامه دریافت کرده است.

آثار و تألیفات

علی اکبر رشاد دارای مقالات متعدد در حدود ۱۲۵ مقاله و چندین قطعه شعر سروده شده می باشد. از کتب منتشر شده توسط وی می توان موارد زیر را برشمرد.

- تلویحات

- تماشای جمال

- حریت و مدارات

- خشونت و مدارا

- دموکراسی قدسی

- دین پژوهی معاصر

- فلسفهٔ دین

- مباحثه با جان هیک

- معنا منهای معنا

- منطق فهم دین

- نظریهٔ ابتناء

کلمات کلیدی
زندگینامه  |  تحصیلات  |  علی اکبر رشاد  |  علما و بزرگان  | 
لینک کوتاه :