آیت الله جوادی آملی; خداوند در تجلیل از مقام والدین، مادر را بیشتر گرامی می دارد

با همه تجلیل های مشترکی که از پدر و مادر در قرآن شده است، وقتی خداوند می خواهد از زحمات پدر ومادر یاد کند، از زحمت مادر سخن می گوید، نه از زحمت پدر.

موضوع : علمی تعداد بازدید : 4245     تاریخ درج : 1389/02/04     زمان درج : 21:26     منبع : www.farsnews.com

آیت  الله جوادی آملی، درباره مقام والای «مادر» در قرآن می گوید: نوع دستورهایی که اسلام به زن و مرد می دهد، در عین حال که یک راه مشترکی برای هر دو قائل است، ولی راه مخصوص را هم از نظر دور نمی دارد، وقتی احترام به پدر و مادر را بازگو می کند، برای گرامی داشت مقام زن، نام مادر را جداگانه و بالاستقلال طرح می کند؛ قرآن کریم می فرماید: « إِمَّا یبْلُغَنَّ عِندَک الْکبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ کلاَهُمَا فَلاَ تَقُل لَّهُمَآ أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا کرِیمًا؛ اگر یکی از آن دو یا هر دو، در کنار تو به سالخوردگی رسیدند به آنها حتی " اوف " مگو و به آنها پرخاش مکن و با آنها سخنی شایسته بگوی»؛ و در بخشی دیگر می فرماید: «ما سفارش کردیم به انسان که احسان را نسبت به پدر و مادر فراموش نکند؛ «وَ وَصَّینَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَیهِ إِحْسَانًا؛ و انسان را نسبت به پدر و مادرش به احسان سفارش کردیم»
 
این مفسر قرآن کریم در ادامه با اشاره به آیه ای دیگر از «کلام الله» مجید می افزاید: «وَقَضَی رَبُّک أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِیاهُ وَبِالْوَالِدَینِ إِحْسَانًا؛ پروردگار تو مقرر کرد که جز او را مپرستید و به پدر و مادر خود احسان کنید»؛ و در جای دیگر احسان به پدر و مادر را در کنار عبادت حق یاد می کند:
 
«أَنِ اشْکرْ لِی وَلِوَالِدَیک؛ شکرگزار من و پدر و مادرت باش».
 
این استاد دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در ادامه این آیات را اینگونه تحلیل می کند: اما با همه این تجلیل های مشترک، وقتی می خواهد از زحمات پدر و مادر یاد کند، از زحمت «مادر» سخن می گوید، نه از زحمت پدر، آنجا که می فرماید: «وَ وَصَّینَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَیهِ إِحْسَانًا حَمَلَتْهُ أُمُّهُ کرْهًا وَوَضَعَتْهُ کرْهًا وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا»؛ زحمات سی ماهه مادر را می شمارد، که دوران «بارداری»، «زایمان»، و دوران «شیرخوراگی» برای مادر دشوار است؛ و همه این ها را به عنوان شرح خدمات مادر ذکر می کند؛ قرآن کریم به هنگام یادآوری زحمات حتی اشاره ای هم به این موضوع ندارد که «پدر» زحمت کشیده است.
 
وی در تحلیل نهایی از آیات مربوط به مقام پدر و مادر می گوید: بنابراین، آیات قرآن که در مورد «حق شناسی» از والدین آمده است بر دو قسم است: یک قسم حق شناسی مشترک پدر و مادر را بیان می کند وقسم دیگر، آیاتی است که مخصوص حق شناسی مادر است، قرآن کریم اگر درباره پدر حکم خاصی بیان می کند فقط برای بیان وظیفه است، نظیر:«وَعلَی الْمَوْلُودِ لَهُ رِزْقُهُنَّ وَکسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ؛ خوراک و پوشاک مادران به طور شایسته به عهده پدر فرزند است»؛ ولیکن هنگامی که سخن از تجلیل و بیان زحمات است، اسم مادر را بالخصوص ذکر می کند.
 
پی نوشت ها:
اسراء، 23
احقاف، 15
اسراء، 23
لقمان،14
احقاف، 15
بقره، 233
منبع: مجله اسرا، شماره نهم، اردیبهشت 1389
کلمات کلیدی
مادر  |  پدر و مادر  |  تجلیل  |  آیت‌الله جوادی آملی  |  وصینا الإنسان بوالدیه إحسانا  |  تجلیل از مقام والدین  | 
لینک کوتاه :