تاسیس حوزه قم، ایران را نجات داد; استقلال مالی حوزه مرهون اخلاص حاج شیخ عبدالکریم حائری است

مراسم نکوداشت حضرت آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی(ره) روز گذشته با سخنرانی آیت الله حسینی بوشهری، حجت الاسلام والمسلمین علیدوست و دکتر موسی حقانی و با حضور علما و فضلای حوزه علمیه قم در بیت این عالم برگزار شد.

آیت الله حسینی بوشهری در این مراسم با اشاره به اینکه حوزه‏های علمیه دارای جایگاه رفیع و بلندی هستند گفت: از روزی که حوزه‏های علمیه در جهان اسلام پدید آمدند دو دوره روشن داشته‏اند که مایه سربلندی و عزت دین اسلام است.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با تأکید بر مدیریت غنی در حوزه‏های علمیه از زمان پیامبراکرم(ص) تا کنون ابراز داشت: اولین دوره روشن حوزه که حدود سه قرن از زمان رسول‏اکرم(ص) تا زمان غیبت کبری طول کشیده است تحت اشرافیت ائمه معصومین(ع) بوده است.

مدیر حوزه‏های علمیه در ادامه با بیان اینکه آیت الله حائری یزدی(ره) تربیت شده سامرا بوده‎ ابراز داشت: حیات بخش حوزه علمیه قم مرحوم حائری یزدی(ره) بود که با تعمیر و باز‎سازی مدرسه فیضیه و احیا کردن نظام آموزشی به حوزه علمیه قم استحکام بخشید.

در این مراسم حجت الاسلام والمسلمین علیدوست نیز با اشاره به اهمیت روش شناسی فقهی مرحوم حائری یزدی(ره) گفت: فایده روش‌شناسی فقهی این است که با آگاهی از روش فقهی یک شخصیت، می‌توان مدیریت وی را بر بحث‌ها مشخص کرد.

وی با اشاره به اینکه در روش شناسی فقهی، مکتب‌های جغرافیایی جا افتاده است گفت: به عنوان مثال مکتب بغداد، مکتب قم و مکتب نجف مطرح است و در نوشته‌های دوران معاصر دیده می‌شود که وقتی قم را با نجف مقایسه می‌کنند گفته می‌شود که مدرسه نجف قاعده گراست ولی مکتب قم متن گراست.

حجت الاسلام والمسلمین علیدوست با اشاره به ویژگی های مکتب سامرا ابراز داشت: گاهی گفته می‌شود در مکتب سامرا، «لعل» حاکم است ولی در مکتب قم و نجف «انما» حاکم است و از این دست فرق‌ها گفته می‌شود اما من به شخصه این روش را مناسب نمی‌دانم زیرا شخصیت‌هایی در مکتب‌های جغرافیایی هستند که با روش مکتب محل خود، یکسان عمل نمی‌کنند.

دکتر حقانی نیز با بیان اهمیت درک فضای سیاسی ایران قبل از کودتای رضاخان گفت: از ابتدای قاجاریه شاهد درگیری بین برخی مردم و استعمار که در حوزه‏های سیاسی فرهنگی، اقتصادی، نظامی، و اجتماعی هجوم آورده بود هستیم و می‏بینیم در این درگیری‏ها علما در صف اول قرار دارند و فتواهایی را هم علیه استعمار صادر کرده‏اند.

معاون پژوهشی موسسه تاریخ معاصر ایران با اشاره به جایگاه روحانیت در دین مبین اسلام ابراز داشت: مجموعه این تکاپو‏ها و درگیری‏ها این را به استعمار فهماند که اگر می‏خواهند در ایران نفوذ داشته باشند باید اول روحانیت را از صحنه خارج کنند و بعد هم اعتقاد به تشیع و اسلام را از بین برند.

وی با بیان ماجرای تحریم تنباکو توسط مرحوم میرزای شیرازی(ره) گفت: با صدور این فتوا استعمار درگیری را شدیدتر کرد و مصمم‏تر شد برای کاستن نفوذ روحانت در بین مردم و در صورت امکان نابودی کامل این نهاد تلاش بیشتری کند.

دکتر حقانی با اشاره به طرح معاهده 1907 از سوی روس و انگلیس که موجبات تجزیه ایران را فراهم می آورد ابراز داشت: انقلاب بلشویکی باعث بی رقیب شدن انگلیس شد که آنها قصد داشتند در طرح خاورمیانه جدید کل منطقه جنوب ایران و بین‏النحرین وعراق را به هند متصل کنند که این طرح با مبارزات روحانیت آگاه همراه بود که موجبات استقلال عراق را نیز به وجود آورد.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: دسیسه چینی‏ها، انگلیس‏ها و اردشیر‏جی قبل از کودتای رضا خان، باعث شد که وی نفرت شدیدی از روحانیت به دل گیرد و با کینه علیه روحانیت در اول حکومت خود به دنبال زدودن روحانیت و عزاداری‏ها در ایران شد که این امر طرح مستند انگلیسی‏ها هم بود.

دکتر حقانی در پایان با اشاره به اینکه مرحوم آیت الله حائری یزدی(ره) در چنین شرایطی زعامت حوزه را به دست گرفتند گفت: به جرأت می‏توان گفت که مرحوم شیخ با زعامت حوزه، هم شیعه را نجات دادند، هم روحانیت و هم ایران را چرا که ایشان با حفظ حوزه علمیه، ایران را نیز حفظ کردند و بی‎دلیل نبود که امام راحل(ره) فرمودند کار شیخ کمتر از تشکیل جمهوری اسلامی نبود.