پرسش و پاسخ

لکنت زبان


تعداد بازدید : 327     تاریخ درج : 1397/04/21     منبع : پرسش ها و پاسخ های دانشجویی ج 29 ص 187    

سوال

جواب

معمولًا لكنت زبان از دوران كودكى آغاز مى‏شود و به ندرت فردى كه در دوران كودكى لكنت ندارد، در بزرگسالى دچار آن مى‏شود. البته در موارد خاصى و بر اثر حوادث ناگهانى (مثل سيل، زلزله، آتش‏سوزى، تصادف و جنگ و درگيرى) ممكن است افراد بزرگسال نيز دچار اختلال در گفتار و لكنت شوند. گاهى در دوران بلوغ نيز افرادى كه به نحوى لكنت زبان داشته‏اند، مجدداً دچار لكنت زبان مى‏شوند. در واقع سن و شرايط و ويژگى‏هاى دوران بلوغ، در تغيير شكل و يا شدت لكنت نقش دارد.

لكنت زبان معمولًا در ميان پسران، بيشتر از دختران هست و در بررسى‏ها و تحقيقات مختلف، پسران سه برابر بيشتر از دختران، مبتلا به لكنت زبان مى‏شوند

 

انواع لكنت‏

به طور كلى به دو نوع لكنت مى‏توان اشاره كرد:

  1. لكنت كلونيك يا حالت تكرار در بيان كلمه؛ در اين نوع از لكنت فرد مبتلا يك سيلاب از كلمه‏اى را با سرعت و تشنج بيان مى‏كند؛ مثلًا كلمه «پدر» يا «خودم» را چنين بيان مى‏كند: «پ پ پ پدر» و «خ خ خ خودم».
  2. لكنت تونيك يا توقف در تلفظ: اين نوع لكنت در اثر توقف چند ثانيه‏اى عضلات تلفّظى به وجود مى‏آيد. فرد مبتلا به اين نوع لكنت، هنگام اداى كلمات به شدّت به خود فشار مى‏آورد و بعد از چند ثانيه، به طور ناگهانى كلمه را بيان مى‏كند.

علل لكنت زبان‏

تاكنون علل بروز لكنت به طور دقيق بيان نشده است؛ آنچه مسلّم است اينكه لكنت علت واحدى ندارد؛ بلكه معلول علل گوناگون بدنى، عاطفى و اجتماعى و يا تركيب اين عوامل است. ناراحتى‏هاى عصبى، ناسازگارى‏هاى اجتماعى، اختلال در دستگاه عصبى و ناهنجارى‏هاى خفيف فيزيولوژيكى، در به وجود آمدن لكنت زبان نقش دارند.

روش‏هاى اصلاح و درمان لكنت زبان‏

خوشبختانه امروزه روش‏هاى مختلفى براى درمان لكنت زبان ابداع شده است كه به اختصار بيان مى‏كنيم.

  1. روش‏هاى زبانى تلفظى؛ در اين روش، بر اصلاح تلفّظ و باز پرورى ريتم تنفس، تأكيد مى‏شود.
  2. روش دوجانبه يا مكمل؛ در اين روش جنبه‏هاى دوگانه فكر و زبان باز پرورى مى‏شود.
  3. روش‏هاى روان درمانى؛ اين روش بيشتر براى افرادى به كار گرفته مى‏شود كه دچار كشمكش‏هاى عاطفى و اختلالات روانى هستند.
  4. روش دارو درمانى؛ كه در آن از داروهاى ضد اضطراب و آرام بخش استفاده مى‏شود.
  5. روش رفتار درمانى؛ بر اساس اين كه لكنت زبان ناشى از رفتارهاى سازش نايافته و يا نابهنجار است، در اين روش به اصلاح و تغيير رفتار فرد مبتلا به لكنت پرداخته مى‏شود.
  6. روش خود درمانگرى؛ اين روش بيشتر براى بزرگ سالانى كه انگيزه قوى براى رفع مشكل خود دارند، مورد استفاده قرار مى‏گيرد.

البته اين روش‏ها به جز روش خود درمانگرى، بايد از سوى مشاور يا روان پزشك ارائه شود كه در اين نوشتار جاى بحث و بررسى آنها نيست.

 

 براى مطالعه بيشتر ر. ك:

پريرخ دادستان، روان‏شناسى مرضى تحولى از كودكى تا بزرگسالى، ج 3، اختلال‏هاى زبان، ج 3، ص 65، انتشارات سمت، چاپ اول 1379.

. غلامعلى افروز، مقدمه‏اى بر روان‏شناسى و آموزش و پرورش كودكان استثنايى، ص 92 و 93، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهاردهم، 1374؛ همان، خود درمان گرى.

کلمات کلیدی
لکنت  | 
لینک کوتاه :